Dbamy o liturgię

Moi drodzy.
Mając na uwadze wystrój naszego kościoła i przepisy liturgiczne zostały zakupione: nowa podstawa pod mszał, która zastąpiła starą wysłużoną i drewnianą oraz nowy świecznik ze świecami z naturalnego wosku. Świecznik swoją podstawą nawiązuje do postawy krzyża procesyjnego przy ołtarzu i podstawy pod Ewangeliarz. Podstawa pod Mszał nawiązuje do Patrona naszej Parafii Wojskowej – św. Gabriela Archanioła. Możecie zapytać: dlaczego? i czy to jest w ogóle istotne ile świec powinno znajdować się na ołtarzu podczas Mszy świętej i od czego to zależy?


Na ołtarzu lub obok niego na czas każdej celebracji stawia się przynajmniej dwa świeczniki z zapalonymi świecami; może ich być więcej: cztery lub sześć, zwłaszcza w niedzielę albo obowiązujące święto, lub, gdy celebruje biskup diecezjalny, siedem. (Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego 117)


Świece na ołtarzu w kościołach pojawiają się prawdopodobnie w XII w. Nieco wcześniej w Rzymie pojawia się zwyczaj, że w czasie procesji wejścia akolici nieśli siedem świec przed papieżem i następnie stawiali je wokół ołtarza.
Gdy już zwyczaj stawiania świec na ołtarzu się upowszechnił, zaczęły się pojawiać pewne nadużycia związane z ich ilością, które przypominały wręcz wierzenia magiczne. (Od właściwej ilości świec wierni niejako uzależniali skuteczność modlitwy; na przykład siedem na wspomnienie św. Zofii, dwanaście na wspomnienie apostołów).
Te praktyki zakończył Sobór Trydencki, orzekając w dekrecie o tym, co należy zachować a czego unikać podczas odprawiania mszy: „Zupełnie zaś usuną [biskupi] z Kościoła [obyczaje] związane z określoną liczbą mszy lub świec, co wiąże się bardziej z przesądem niż z prawdziwą pobożnością”.
W praktyce wyglądało to tak, że późniejsze księgi liturgiczne bardzo szczegółowo precyzowały, kiedy należy używać dwóch (np. tzw. msze ciche), kiedy czterech a kiedy sześciu świec. Siedem stosowało się w czasie mszy pontyfikalnych, którym przewodniczył ordynariusz diecezji. Można powiedzieć, że obowiązywała reguła: im bardziej uroczysta msza, tym więcej świec należy użyć (oczywiście w ramach wspomnianych czterech opcji).
Reforma liturgiczna po Soborze Watykańskim II zachowała te same opcje, ale zrezygnowano z wyszczególniania ile świec, na jaką mszę (wyjątkiem pozostaje liczba 7 w czasie mszy z biskupem diecezjalnym).
Czesław Wasilewski SJ