Biskup polowy Wiesław Lechowicz przewodniczył Mszy św. w intencji żołnierzy 18 Stołecznej Brygady Wojsk Obrony Terytorialnej (18SBOT), w czasie której odczytane zostało zawierzenie jednostki Matce Bożej Łaskawej – Patronce Warszawy.
Dużą rolę w życiu brygady odgrywają tradycje i tożsamość formacji. W 2023 r. zatwierdzona została odznaka pamiątkowa, na której można odnaleźć wiele symboli związanych z Warszawą. Symbol korony i dłoni trzymających złamane strzały to odwołanie do Matki Bożej Łaskawej, Patronki Warszawy. Znak Polski Walczącej jest nawiązaniem do bohaterów Powstania Warszawskiego. W centralnej części znajdziemy wizerunek syrenki, którą odnaleźć można w herbie stolicy.
Przy ołtarzu umieszczona została kopia obrazu Matki Bożej Łaskawej z sanktuarium na Starym Mieście. Eucharystia rozpoczęła się od wprowadzenia Chorągwi Wojska Polskiego. Liturgię słowa przygotowali żołnierze 18SBOT.
W homilii bp Lechowicz wskazywał na cechy charakteryzujące działanie Maryi. – W Ewangelii widzimy Matkę Jezusa śpieszącą się do Elżbiety, krewnej, oczekującej na urodzenie syna. Widzimy też Maryję, która udała się z domu na wesele w Kanie. Po co? Najpierw po to, aby pomóc – kobiecie oczekującej na narodzenie dziecka, a więc w sytuacji rzeczywiście wymagającej wsparcia i bliskości. Z pomocą i zbawienną wręcz radą przyszła również do gospodarzy wesela w Kanie. Kiedy ci byli bliscy rozpaczy, Maryja uchroniła ich przed kompromitacją, przed utratą dobrej sławy, kierując ich do Jezusa, wiedząc że On zaradzi brakowi nawet tak prozaicznemu jak brak wina. Widzimy zatem Maryję jako Matkę śpieszącą z pomocą i z obroną! – wyjaśnił bp Lechowicz.
Ordynariusz wojskowy podkreślił, że „Maryja wciąż wychodzi do człowieka z pomocą i obroną!”. – Dowodem tego są choćby Jej objawienia. W niedzielę zakończyła się 64. Międzynarodowa Pielgrzymka Wojskowa w Lourdes. W 1858 r. Maryja objawiła się 14-letniej Bernadetcie. Kazała jej między innymi napić się wody ze źródła i modlić na różańcu. Tym samym wskazała na prawdziwe źródło naszego życia, jakim jest Pan Bóg i na źródło naszej siły, jakim jest różaniec, będący niczym proca w ręku Dawida walczącego z Goliatem. Obecność Maryi zawsze nam pomaga w życiu i w wierze oraz broni przed atakami złego ducha – przekonywał.
Zdaniem biskupa polowego cechy, którymi powinien charakteryzować się dobry żołnierz, mają wiele wspólnego z postawą Maryi. – Czyż bowiem głównym zadaniem żołnierza nie jest nieść pomoc i bronić?! – pytał retorycznie bp Lechowicz. Ordynariusz wojskowy przypomniał historię kultu Matki Bożej Łaskawej, Patronki Warszawy i 18 Stołecznej Brygady OT i słowa aktu zawierzenia, tzw. Ślubu Warszawy. – Dzisiaj dokonujemy zawierzenia 18 Brygady OT, powołując się na tamte śluby: Bądź Strażniczką i Opiekunką, jak byłaś nią w latach klęsk spowodowanych wojnami i epidemiami. Wspieraj żołnierzy 18 Stołecznej Brygady OT w ich pięknej i odpowiedzialnej służbie dla dobra naszej Ojczyzny i naszego narodu. Wypraszaj im i ich rodzinom hojne łaski potrzebne do wypełnienia obowiązków płynących z powołania żołnierskiego i chrześcijańskiego. Podaruj nam wszystkim pokój. I odpędź od nas choroby, wojny i zamęt oraz wszystko, co zagraża naszemu bezpieczeństwu! – powiedział bp Lechowicz.
Eucharystię koncelebrowali kapelani Ordynariatu Polowego: ks. płk Radosław Michnowski, dziekan WOT, ks. ppłk Marcin Janocha, szef sekretariatu biskupa polowego, ks. por. Jacek Białek, wikariusz katedry polowej, ks. por. Marek Pruszkowski, kapelan 18SBOT oraz ks. Krzysztof Ziółkowski z parafii pw. św. Jana Pawła II w Radzyminie i o. Leszek Gołębiewski SJ z Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej na warszawskiej Starówce. Wśród intencji modlitwy powszechnej wymieniono m.in. żołnierzy i funkcjonariuszy pełniących służbę na granicy i rannego żołnierza, który został zaatakowany przez jednego z migrantów.
We Mszy św. uczestniczyli żołnierze 18SBOT z ppłk. Dariuszem Rosiakiem, czasowo pełniącym obowiązki dowódcy brygady i poprzednim dowódcą brygady płk. Markiem Pietrzakiem. Przed błogosławieństwem akt zawierzenia jednostki Matce Bożej odczytał ppłk Dariusz Rosiak. Ordynariusz wojskowy pobłogosławił miniaturę obrazu Matki Bożej Łaskawej, który wręczył ppłk. Rosiakowi. Dowódca brygady przekazał biskupowi polowemu kopię aktu zawierzenia. Biskup Lechowicz podkreślił, że chciałby odczytać ten akt w sierpniu przed cudownym obrazem Matki Bożej na Jasnej Górze, zawierzając opiece Maryi całe Wojsko Polskie.
Z okazji zawierzenia 18. Stołecznej Brygady Obrony Terytorialnej Matce Bożej Łaskawej decyzją komisji ds. przyznawania odznaki pamiątkowej 18 SBOT, żołnierze ofiarowali swojej Patronce odznakę pamiątkową numer „000”, która jest dołączona do pamiątkowego papirusu z treścią aktu zawierzenia. Będzie można ją obejrzeć w kościele garnizonowym pw. św. Rafała Kalinowskiego w Rembertowie.
Matka Boża Łaskawa – Patronka Warszawy
Obraz Matki Bożej Łaskawej, Patronki Warszawy, znajduje się w kościele oo. jezuitów na Starym Mieście w Warszawie. Jest kopią wizerunku Matki Bożej Łaskawej z Faenzy we Włoszech. Namalowany został przez nieznanego warszawskiego artystę na zamówienie rektora pierwszego konwentu pijarów na ziemiach polskich, ks. Hiacynta Orsellego, z przeznaczeniem na ołtarz kościoła pijarów przy ul. Długiej (obecna katedra polowa) i ukazany ludowi Warszawy w 1651 r. Matka Boża Łaskawa przedstawiona jest w różowej sukni i niebieskim płaszczu, z rozłożonymi szeroko rękoma, w dłoniach trzyma połamane strzały, symbol złamanego gniewu Bożego. W czasie zarazy w 1652 r. modlitwom za wstawiennictwem Matki Bożej Łaskawej przypisywano cudowne ocalenie Warszawy. Po ustaniu epidemii w 1652 r. magistrat miasta podjął uchwałę, w której ogłoszono Ją Patronką Warszawy (Mater Gratiarum Varsaviensis) i Strażniczką Polski (Custos Poloniae). Był to akt wdzięczności za opiekę Najświętszej Maryi Panny nad miastem w latach wojny i klęsk spowodowanych potopem szwedzkim oraz w czasie epidemii. Podobnie Jej wstawiennictwu przypisywano zwycięstwo w czasie Bitwy Warszawskiej w 1920 r. W kościele przy ul. Długiej obraz znajdował się do 1834 r., następnie trafił do kościoła przy ul. Świętojańskiej, gdzie do dziś opiekują się nim jezuici.
18 Stołeczna Brygada Obrony Terytorialnej
18 Stołeczna Brygada Obrony Terytorialnej została powołana decyzją Ministra Obrony Narodowej z dnia 18 marca 2021 r. Brygada liczy blisko 1200 żołnierzy, z czego ponad 90% to ochotnicy Terytorialnej Służby Wojskowej. W skład 18. Stołecznej Brygady Obrony Terytorialnej wchodzą dwa bataliony oraz cztery samodzielne kompanie. Jednostka jest jedyną brygadą obrony terytorialnej, która przewidziana jest wyłącznie do ochrony i osłony miasta. Dlatego podczas szkolenia żołnierze są zapoznawani z tajnikami taktyki walki w terenie zurbanizowanym.
W 2023 r. żołnierze wybrali patrona brygady oraz tradycje. Na podpis Ministra Obrony Narodowej oczekują wnioski o ustanowienie gen. Antoniego Chruściela ps. „Monter”, dowódcy Powstania Warszawskiego, patronem Stołecznych Terytorialsów oraz dziedziczenie tradycji Zgrupowania „Radosław” – jednego z najliczniejszych oddziałów powstańczych, którzy walczyli przez 63 dni o wolność Warszawy i Polski.
Tekst i zdjęcia Krzysztof Stępkowski